Optimale waterkwaliteit in uw drinkwaterinstallatie?
Een drinkwaterinstallatie dient te worden aangelegd volgens Nederlandse normen en richtlijnen. Het hoofddoel van de drinkwaterinstallatie is om drinkwater aan te leveren op de verschillende tappunten. Is er daardoor altijd een garantie op een goede kwaliteit van het drinkwater? Nee; het hangt er vanaf wat u doet met het drinkwater nadat het via de watermeter is binnengekomen. In dit artikel leest u wat u kunt doen om de drinkwaterkwaliteit op peil te houden en de kans op legionellagroei aanzienlijk te verkleinen. Deze adviezen zijn toepasbaar in iedere organisatie en ook in een thuissituatie.
Wie is verantwoordelijk?
Het Drinkwaterbedrijf is verantwoordelijk voor de kwaliteit van het drinkwater tot op het leveringspunt van uw gebruikslocatie en bewaakt en controleert volgens de hiervoor geldende normen. Meestal wordt een watermeter beschouwd als het leveringspunt. Na het leveringspunt wordt de kwaliteit echter mede bepaald door de gebruiksomstandigheden; daardoor wordt u als gebruiker medeverantwoordelijk voor de waterkwaliteit in de drinkwaterinstallatie.
Houdbaarheid van water
Het water in de drinkwaterinstallatie heeft slechts een beperkte houdbaarheid. Vergelijk het met een pak melk. Na aankoop van een pak melk, plaatst u het vrijwel automatisch in een koelkast. En als de houdbaarheidstermijn is verstreken, vinden we het niet meer veilig om de melk te drinken. Op de verpakking herkent u altijd een houdbaarheidsdatum en een bewaartemperatuur. Op een drinkwaterinstallatie staat geen houdbaarheidsdatum of bewaaretiket. Toch is de kwaliteit van drinkwater alleen gegarandeerd als het, net als bij voedsel, op een bepaalde manier wordt ‘bewaard’. Volgens de voorgeschreven richtlijnen moet het water beneden de 25°C bewaard worden en mag het niet langer dan zeven dagen in de leiding staan.
Is vermindering van kwaliteit merkbaar?
Langdurige stilstand van water in de installatie in combinatie met een temperatuur boven de 25°C kan de kwaliteit van drinkwater negatief beïnvloeden en de kans op bacteriegroei vergroten. Soms merkt u dat door veranderingen in geur, kleur en smaak van het water, maar mogelijk merkt u er ook helemaal niets van. Met name de aanwezigheid van legionellabacteriën - en dat geldt overigens voor de meeste bacteriën - is over het algemeen niet merkbaar. De legionellabacterie kan leiden tot griepachtige klachten (legionellagriep of Pontiac fever). Dat gaat na een paar dagen vanzelf weer over. De legionellabacterie kan echter ook een ernstige longontsteking veroorzaken: veteranenziekte oftewel legionellalongontsteking. Besmetting met de legionellabacterie vindt plaats via de longen door inademing van zeer kleine waterdruppeltjes die worden verspreid in de lucht (waternevel). Legionellabacteriën groeien in water bij een temperatuur tussen 25 en 55 °C met een optimum tussen 30 en 40 °C. Onder 25 °C vindt vrijwel geen bacteriegroei plaats en boven 55 °C wordt de bacterie gedood, mits de kraan frequent wordt gebruikt.
Hoe zorgt u voor goed drinkwater?
Met een aantal algemene aandachtspunten voor u als beheerder of gebruiker van de drinkwaterinstallatie, kunt u de kans op een kwaliteitsverslechtering van het water minimaliseren.
1) Weinig gebruikte tapkranen
In elke leef- of werkomgeving zijn kranen te vinden die maar zelden worden gebruikt. Dit leidt tot langdurige stilstand van het water in het leidingdeel naar die kraan. Het is verstandig deze kranen elke week door te spoelen. Dat geldt dan zowel voor de koud- als warmwaterkranen. Als u de kraan rustig opendraait, is 2 minuten spoelen over het algemeen voldoende (de regel zegt dat gespoeld wordt tot de eindtemperatuur 10 seconden constant is). Bij mengkranen kiest u de middelste stand, zodat zowel de koud- als warmwaterleidingen worden gespoeld. Bij thermostatische mengkranen stelt u voor het spoelen de temperatuur in op 38 °C.
2) Vakantie of leegstand
Is er veel langer dan een week niemand aanwezig en wordt de gehele waterinstallatie daarom niet gebruikt? Dan adviseren we om voor gebruik alle kranen (koud en warm) te laten doorstromen. Te denken valt aan de binnenkranen, de douche en beslist ook aan de buitenkraan. Laat het water rustig stromen en voorkom dat u daarbij het water vernevelt. U kunt daartoe de douchekop onder water in een emmer houden of het sproeistuk eraf halen. Ook bij de tuinslang op een buitenkraan (indien van toepassing) is het van belang eventuele sproeistukken te verwijderen. Als u het (spoel)water opvangt in een gieter kunt u het daarna gerust gebruiken voor de planten. Voor het in gebruik nemen van panden na leegstand adviseren wij u om even contact met ons op te nemen voor specifiek advies en/of begeleiding dat is afgestemd op de situatie.
3) Warmwatertoestel
Veelal bent u zelf in staat om de temperatuur van het warmwatertoestel te regelen. Zorg ervoor dat op alle kranen het warme water ten minste een temperatuur van 55 °C heeft. U kunt hier over het algemeen aan voldoen als u het warmwatertoestel afstelt op 60 °C. Overdrijf niet! Te hoge temperaturen leiden tot verbrandingsgevaar, onnodig energieverbruik en tot een verhoogde kans op kalkafzettingen in het toestel en de waterinstallatie. Raadpleeg ook de gebruiks- en onderhoudsinstructies van het warmwatertoestel en vraag desgewenst uw onderhoudsmonteur om de instelling te controleren. Neem voor de juiste instelling van zonneboilers en warmtepompboilers contact op met de betreffende leverancier.
4) Doe-het-zelf tips
Een aantal tips voor doe-het-zelvers:
- Gebruik alleen goedgekeurde materialen die toegestaan zijn voor toepassing in drinkwaterinstallaties.
- Laat u adviseren over de benodigde terugstroombeveiliging bij het aansluiten van apparaten.
- Dop nooit leidingen zomaar af, maar probeer de gehele leiding te verwijderen door deze zo dicht mogelijk af te doppen bij de hoofdleiding. Een afgedopte dode leiding bevat stilstaand water waarin bacteriën kunnen gaan groeien. Dit kan mogelijk nadelige gevolgen hebben voor de rest van de installatie.
- Laat u vooraf goed informeren over de risico’s in relatie met legionella ontwikkeling bij de aanschaf van luxe bad voorzieningen, zoals whirlpools en jacuzzi’s. Raadpleeg de gebruiks- en onderhoudsinstructies van de leverancier en volg de reiniging en desinfectie instructie stipt op. Wanneer een buitenspa wordt gevuld via de tuinslang is het belangrijk dat deze vooraf goed wordt doorspoeld met vers water.
Meer informatie?
Heeft u vragen over het beheer van uw drinkwaterinstallatie? Dan kunnen wij u informeren en adviseren. Neem geheel vrijblijvend contact op met de adviseurs van C-mark via de contact button.
