Onderzoeksplicht bij het ontharden van drinkwater

"In mijn restaurant is een ontharder op de drinkwaterinstallatie aangesloten. Ik gebruik dit water ook als drinkwater voor mijn gasten en personeel. Ben ik dan verplicht om het drinkwater (extra) te laten controleren?" Een vraag die werd gesteld aan onze afdeling Customer Service. Het antwoord op deze vraag is: ja. 

De drinkwaterwetgeving stelt hoe de kwaliteit van het water geborgd moet worden, ook bij ontharding van drinkwater. In het Drinkwaterbesluit (bijlage A) staan de kwaliteitseisen (normen); de meetprogramma’s staan beschreven in de Drinkwaterregeling, in bijlage 3. Compleet met de uitvoeringsregels voor deze meetprogramma’s, maar ook meetfrequenties, monsterneming en analysemethoden. Zo schrijft de Drinkwaterregeling voor dat wanneer u het drinkwater in de installatie onthardt en u dit ontharde water ter beschikking stelt aan de gebruikers, u het drinkwater jaarlijks moet onderzoeken. En om precies te zijn moet dat volgens bijbehorend meetprogramma en frequentie (tabel IIIC). Dat geldt niet voor onthard water dat bijvoorbeeld alleen voor vaatwassers wordt gebruikt.

Verplichte parameters

Bij drinkwatertoepassingen met een onthardingssysteem in eigen beheer, volgt u dus tabel IIIC. In het meetprogramma zijn de volgende parameters opgenomen die u jaarlijks moet (laten) uitvoeren:

• Hardheid totaal (het totaal van Calcium en Magnesium);
• pH (zuurgraad);
• Geleidingsvermogen;
• Waterstofcarbonaat;
• Koloniegetal bij 22°C;
• E-coli;
• Enterococcen.

Calcium & magnesium

Calcium en magnesium bepalen de hardheid van het drinkwater. Hoe meer calcium en magnesium in de drinkwaterbronnen voorkomt, des te harder is het aangeleverde water. Als er wordt gekozen voor een ontharder, wordt er in de praktijk vaak een ionenwisselaar geplaatst. In de ontharder (ionenwisselaar) zit een kolom met harskorrels. In die harskorrels zit natrium (natriumionen). Als het water langs die harskorrels stroomt, worden natriumionen afgegeven aan het water en calcium- en magnesiumionen opgenomen.

Waarom deze parameters?

De waarden van de te onderzoeken parameters zeggen iets over de kwaliteit van het ontharde water en over het functioneren van de ontharder. Als er bijvoorbeeld te veel bacteriën (koloniegetal, E.coli, enterococcen) worden aangetroffen, zou het kunnen dat in de ontharder biofilm en groei van bacteriën is ontstaan. De hardheid, zuurgraad, het geleidingsvermogen en het waterstofcarbonaat zeggen juist iets over de mate waarin het water wordt onthard. Dit zijn zogenaamde bedrijfstechnische parameters. Bij (te) zacht water met een lagere zuurgraad lossen metalen uit waterleidingen, zoals koper en lood, vaak beter op. Hierdoor is het mogelijk dat er te veel van deze metalen in het water terechtkomen. Door de aanwezigheid van voldoende waterstofcarbonaat wordt de opname in water van metalen als koper en lood verminderd.

Wat is de norm?

In het Drinkwaterbesluit is de norm voor hardheid gesteld op minimaal 1 mmol/l (millimol per liter). Dit komt overeen met een hardheid van 5,6 °dH (graden Duitse hardheid). Overweegt u een (centrale) ontharder toe te passen? Wees er dan op bedacht dat het ontharden van het water lager dan bovenstaande waarde voor drinkwatertoepassingen, niet is toegestaan.

Andere situaties

In dit artikel is Tabel IIIC toegelicht, die alleen geldt voor onthardingsinstallaties. Er zijn ook andere toepassingen van drinkwaterinstallaties, waarbij er sprake is van levering van drinkwater aan de gebruiker en er extra onderzoeksplicht is. De Drinkwaterregeling schrijft dan ook andere meetprogramma’s en frequenties voor. Andere toepassingen zijn bijvoorbeeld:

• Waterwinning via een eigen bron;
• Bij behandeling van het water ter preventie van legionella met een alternatieve techniek;
• Bij levering van het water na een andere behandeling;
• Bij levering van koud water als het gaat om meer dan 100 m3 per dag;
• Bij levering van warm tapwater als het gaat om meer dan 10 m3 per dag;
• Is er een drinkwaterreservoir of reinwaterkelder aanwezig? Dan geldt een meetprogramma
  volgens waterwerkblad 1.4G.

Welke onderzoeks-verplichting geldt in uw specifieke situatie?

Ook voor deze toepassingen kunnen wij u van een compleet en vereist meetprogramma voorzien. Zo voldoet u aan wet- en regelgeving en kunt u uw gebruikers voorzien van veilig en schoon drinkwater.

Wilt u weten welke onderzoeks-verplichting er geldt in uw specifieke situatie? Neem dan contact op met C-mark via nummer 088-831 05 00. Wij helpen u graag verder.